Thursday, February 25, 2016

गाम्बात्ते

गाम्बात्ते
                           
‘गाम्बात्ते’
उसले भर्खरै भनेको शब्द
अर्थ मेहनत गर ।

कति गर्नु ?
मेसिन भन्दा अघि छु ।
एक घन्टामा
चौबिस सय प्लेट ‘रामेन’
नविराई पठाउँछ मेसिन
म नविराई त्यसमा ‘सस’ हाल्छु
दुईटा छ मेसिन
म एक्लै भ्याउँछु
मेसिन भन्दा कम छु र ?

मैले मकै वीउ त्यति हालिन
आलुको दाना त्यति रोपिन
कोदालो त्यति चलाईन
हलोको सियो त्यति गाडिन
जति मैले ‘रामेन’मा ‘सस’ हालेको छु
दुईटा मेसिनलाई हराउँछु
अझै ‘गाम्बात्ते’ ।

दोहोरी नसुनेको पनि धेरै भो
कुन चलेको छ बजारमा
म पहिले कै दोहोरी सम्झन्छु
बोल्न हुदैन यहाँ
तै पनि मनमै गाइदिन्छु
सुरिलो रुख सल्लाई हो
खोजेको तिमीले कल्लाई हो ?
छेउमै बसेको
‘स्याइन’ अर्थात
कम्पनीको कर्मचारी
ठूलो स्वरमा भन्छ ‘गाम्बात्ते ओमाए’
अर्थात मेहनत गर मुर्ख ।

दिनभरि भैसी गोठालो पछि
आमाले मेरो लागि
दूई घान मकै भुट्दिन्थिन
मकै चपाउँदै उतिसे घारी
थर्किने गरि गाइदिन्थे
शैलुङे लेकको शेर्पिनी
माया गरौ भन्दा तर्किनी
आजै छिनो फानो गरिहालौ
माया गर्ने कि नगर्ने ?

यता मेसिनलाई जितेर
थाकेको शरीर
बासी खाना
‘देन्सिरेन्ची’ अर्थात खाना तताउने
मेसिनमा तताएर खानु छ
अनि फेरि सुन्नु छ
‘नान्दे ओसोइ ओमाए गाम्बात्ते अर्थात
किन ढिला मुर्ख मेहनत गर ।

अलिकति काम गरे पछि
ढाड नदुखे पनि दुखेको नाटक गर्थे
आराम गर
मायालु हातले ढाड थिच्दै आमा भन्थिन
आजकाल पनि सोध्छिन्
कस्तो छ भनेर
आरामै आराम छ भन्दिन्छु
किनभने
म पैसा टिप्न आएको मान्छे
अँध्यरो गाउँ छाडेको मान्छे
सुखी भएको प्रमाणका लागि
म महानगर भरिको अग्लो
‘बिल्डिङ’को अघि डराई डराई
किस्ताबन्दीमा लिएको ‘आइफोन’ले
‘सेल्फी’ खिच्छु र राख्दिन्छु फेसबुकमा
शायद मेरो फेसबुक हेर्नेले
आमालाई भन्दिछ कि छोरोले मस्ति गर्दैछ
तर म आमालाई कहिल्यै भन्दिन
मलाई स्याइनले सधै
रातो आँखा लाउँदै भन्छ
‘गाम्बात्ते ओमाए नान्दै ओसाई’
अर्थात मेहनत गर मुर्ख किन ढिला ?